برنامه سینمایی «هفت» که روزگاری به عنوان یکی از برند‌های تلویزیون و مؤثرترین برنامه سینمایی سیما شناخته می‌شد، این روز‌ها از دوره اوج خود فاصله گرفته و جز ویدئو‌هایی که گاهی به بهانه انتقادات تند مسعود فراستی و اظهارنظرات عجیب‌وغریبش در فضای مجازی وایرال می‌شود، شاهد اثرگذاری یا جریان‌سازی این برنامه نیستیم. برنامه «هفت» با رویه‌ای که به ویژه در سری جدید خود در پیش گرفته، قدم به قدم به روز‌های فرود خود نزدیک شده است. گزارش امروز، پنج تصمیمی را مرور می‌کند که در دوره‌های مختلف، به ویژه دوره اخیر برای «هفت» گرفته شد تا این برنامه را بی‌تأثیر و سترون کرد.

۱. جدایی منتقد و فیلم ساز

یکی از مهم‌ترین تغییراتی که در برنامه «هفت» اتفاق افتاد، نقد فیلم در غیاب کارگردان یا تهیه‌کننده و تنها با حضور منتقدان بود. در سری‌های قبلی این برنامه، صاحب اثر روبه‌روی منتقد می‌نشست و به انتقادات او پاسخ می‌داد و از فیلم خود دفاع می‌کرد. در خلال این مناظره‌ها بحث‌های پرچالش و داغی شکل می‌گرفت که مورد علاقه مخاطب هم بود. اگرچه انتقادات زیادی به ادبیات مسعود فراستی وارد است، اما نمی‌توان این نکته را انکار کرد که صراحت لهجه منتقد ثابت «هفت»، از دلایل اصلی داغ و جذاب بودن این بحث‌ها بود.

هرچند که حضور فیلم ساز در میز نقد، کاری ضروری نیست و لزومی ندارد صاحب فیلم حتماً به انتقادات منتقد پاسخ بدهد، اما از طرفی هم حضور منتقد و فیلم ساز در میز نقد باعث می‌شد قضاوت و نتیجه‌گیری در پایان به مخاطب واگذار شود و بحث از حالت یک‌سویه بودن خارج می‌شد.

۲. مسیر اشتباه میز نقد

یکی از نقاط ضعف مهم برنامه به مهم‌ترین بخش آن یعنی میز نقد برمی‌گردد. در سری جدید برنامه، سهمی برای نقد آثار سینمای جهان در نظر گرفته شده است و گاهی فیلم‌های خارجی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرند. توجه به سینمای جهان اتفاق خوبی است، اما طبیعتاً نقد فیلم‌های سینمای ایران اولویت دارد و حداقل باید در کنار فیلم‌های سینمای جهان، به آن پرداخته شود، نه این که میز نقد در بعضی از برنامه‌ها صرفاً به فیلم‌های خارجی اختصاص پیدا کند و از فیلم‌های روی پرده سینمای خودمان نامی برده نشود. علاوه بر این، برنامه نمی‌تواند بی‌توجه به شرایط سینمای ایران، مسیر خودش را طی کند.

مثلاً جمعه‌شب در حالی که یک هفته از تعطیلی سینما‌ها می‌گذشت و در مرز دومین هفته تعطیلی سینما‌ها بودیم و از طرفی هم اکران نوروزی با فیلم‌هایی جدید در پیش است، در میزگرد بررسی و معرفی فیلم سینمایی، محمدحسین لطیفی با جلال‌الدین دری کارگردان فیلم «نرگس مست»، درباره این فیلم صحبت کرد. فیلمی که حتی پیش از تعطیلی سینما‌ها نیز مخاطب چندانی نداشت و تنها دو هزار و ۶۴۷ نفر را به سینما کشانده بود.

۳. کارشناسان نام ناآشنا

یکی دیگر از نقاط ضعف برنامه، افرادی هستند که به عنوان کارشناس به «هفت» می‌آیند. بخش مهمی از اعتبار و دیده شدن برنامه‌های تحلیلی و گفت‌وگومحور، وابسته به شخصیت‌هایی است که به عنوان کارشناس یا مهمان، در برنامه حاضر می‌شوند. هرچه در بخش میز نقد از منتقدان مشهور و نام‌آشنا دعوت می‌شود، در بخش میز رسانه، معمولاً کارشناسانی حضور می‌یابند که نه تنها میان مخاطبان تلویزیون بلکه در میان علاقه‌مندان به سینما هم شناخته‌شده نیستند؛ بنابراین برنامه «هفت» درباره دعوت از کارشناسان و چهره‌ها با نظرات متنوع هم انتظار مخاطب را برآورده نکرده است. از قضا این افراد معمولاً بحث‌های جذاب و داغی را نیز مطرح نمی‌کنند و میز رسانه در بدترین حالت ممکن به سر می‌برد.

۴. نقش بی‌تأثیر و خنثی مجری

از اولین سری برنامه «هفت» تا به امروز، چهره‌های مختلفی مانند فریدون جیرانی، محمود گبرلو، بهروز افخمی، رضا رشیدپور و محمدحسین لطیفی روی صندلی مجری این برنامه نشسته‌اند. جز رضا رشیدپور که در روز‌های سی‌وششمین جشنواره فجر به صورت موقت اجرای این برنامه را برعهده داشت، محمدحسین لطیفی یکی از انتخاب‌های نامناسب برای اجرای «هفت» بود. او در این برنامه معمولاً موضعی خنثی دارد، پرسش‌های سخت نمی‌پرسد و در زمانی که امکان آن هست، با مهمان وارد بحث چالشی نمی‌شود، البته در سری جدید برنامه به طور کلی نقش مجری کمرنگ شده است و در این شرایط نمی‌تواند حضور چندان تأثیرگذاری هم در برنامه داشته باشد.

۵. زنده نبودن «هفت»

ضبطی شدن برنامه و زنده نبودن «هفت»، آخرین ضربه‌ای بود که به این برنامه وارد شد. پیش از جشنواره فجر اعلام شد «نقد سینما» و «هفت» به دلایلی مانند امکان بهتر برای دعوت از مهمانان و بالا بردن کیفیت برنامه به صورت ضبطی پخش خواهند شد، اما اکنون در حالی که جشنواره فجر به پایان رسیده، برنامه «هفت» برخلاف «نقد سینما»، باز هم به صورت ضبطی و غیرزنده روی آنتن می‌رود. ضبطی شدن این برنامه باعث می‌شود فرصت ممیزی برنامه فراهم شود و کمتر شاهد بحث‌های چالش‌برانگیز و نقد‌های بحث برانگیز فراستی و دوستان در «هفت» باشیم. این میخ آخر بر تابوت یکی از برنامه‌های برند تلویزیون در سال‌های گذشته است./ روزنامه خراسان