گفتگوی اختصاصی با پرافتخارترین فیلمساز جشنواره کودک/ فریدون نجفی: سینمای کودک،مهجور است

جمشید خاوری: «فريدون نجفى» سال ١٣٥٦ در شهرستان كوهرنگ متولد شده است. وی که فارغ التحصيل كارگردانى سينما از دانشگاه سوره می باشد تا کنون چندین فيلم داستانى و مستند از جمله خاتون، خانه فاطمه كجاست ، يار دوازدهم، خروسك، راه و ستاره ، مسافرچين و آخرين كوچ را ساخته و در بيش از ١٠٠ جشنواره از جمله جشنواره بين المللى فيلم برلين، جشنواره جهانى مونترال كانادا، جشنواره فيلم كن، جشنواره فيلم لندن، جشنواره فيلم توسالونكى يونان، جشنواره لوكانياى ايتاليا، جشنواره فيلمينى بلغارستان، جشنواره مذهب امروز ايتاليا، جشنواره كودكان هندوستان ، جشنواره فيلم الجزيره و...حضور داشته است.

وی همچنین بیش از چهل جايزه از جشنواره هاي داخلى و خارجى دریافت نموده که از میان آنها می توان به سيمرغ بلورين بهترين فيلم كوتاه از جشنواره فيلم فجر، پروانه زرين بهترين كارگردانى از جشنواره فيلمهاى كودكان و نوجوانان همدان و اصفهان، تنديس فيروزه اى بهترين فيلم از جشن مستند ايران(سينما حقيقت) ، تندیس بهترين كارگرداني از جشنواره هاى  فيلم كوتاه تهران ،سوئيف لندن، لوكانياى ايتاليا، رويش، خانه سينما، رشد، الغدير عراق ، توليدات صدا وسيما و...اشاره کرد.

در سی امین جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان که چندی پیش در اصفهان برگزار شد نجفی با اولین فیلمش توانست جایزه بهترین کارگردانی را از آن خود کند. علاوه بر این، فیلم سینمایی «اسکی باز» با کسب هفت پروانه زرین در بخش های ملی و بین الملل، به عنوان بهترین فیلم جشنواره انتخاب شد. به همین بهانه با فریدون نجفی گفتگویی انجام داده ایم که تقدیم تان می شود:

*به عنوان اولین سوال بفرمایید که  ایده ی ساخت فیلم «اسکی باز» از کجا آمد؟

ايده «اسكى باز» بخشى از كودكى هاى خودم است ولى آپديت و به روز شده براى بچه هاى امروز! من فيلمنامه اى سينمايى داشتم كه شامل سه اپيزود بود سالها براى ساخت آن تلاش کردم ولی كسى اعتماد نمى كرد. مجبور شدم دو اپيزود فيلم را به صورت فيلم كوتاه بسازم. فيلمهاى «يار دوازدهم» و «خروسك» كه هر دو فيلم جوايز زیادی از جشنواره هاى مختلف گرفتند از جمله پروانه زرين جشنواره فيلمهاى كودكان و نوجوانان، اپيزود سوم هم تبديل شد به فيلم سينمايى اسكى باز.

*دلیل انتخاب این فضا برای فیلم، حس نوستالژیک خودتان بود و اینکه خودتان در آن فضا بزرگ شده اید؟

قطعا به لحاظ مردم نگارى، هر فيلمسازى در مورد پيرامون خودش بهتر و دقيقتر مى تواند فيلم بسازد و نوستالژى من به اين جغرافيا و اين فرهنگ در اين انتخاب بى تاثير نبود.

*آداب و رسوم قوم بختیاری در همه جای فیلم جاری است و اصلا موتور محرک قصه هم یکی از رسوم مردم آن منطقه است...

بله، قصه در مورد يك رسم محلى است و به نظر من اين رسومات براى قصه، دستمايه ی قشنگى است چون فيلم را خاص و ايرانى مى كند و در عرصه بين الملل همه يك فيلم متفاوت مى بينند. در واقع تماشاگران فيلمى داستانى مى بينند كه به مستند نزديك است. يكى هم چون ژانر فيلم، كودكان و نوجوانان است قصه هاى كودكان بيشتر ريشه در فرهنگ عامه دارند مثل افسانه ها، متل ها و ...

*سه عامل کار شما را سخت می کرد. اول، کار در برف، دوم کار با نابازیگران و سوم استفاده از یک حیوان در اکثر سکانسها. از شرایط حاکم بر کار بگویید. چه سختی هایی داشت و چگونه از پس کار بر آمدید؟

اول از همه فيلم ساختن براى كودك و نوجوان خيلى پيچيده و سخت است. شرايط كوهستانى و برفى و داشتن يك بز كوهى كه كنترلش به اين سادگي ها نبود خيلى شرايط عجيب غريب بود. اما چون ما يك گروه يكرنگ و بى ادعا داشتيم و جو دوستانه بود، انرژى هاى مثبت باعث مى شد سختى ها به چشم نيايد و عامل ديگر، عشق و علاقه به كودكان سرزمينم باعث شد كه روح كودكانه ام بيدار شود و بتوانم دين خود را به اين گروه اجتماعى ادا كنم.

*امام جمعه ی شهرستان کوهرنگ ظاهرا خیلی با شما همکاری داشته. هم سرمایه ی ساخت فیلم را تامین کرده و هم به عنوان بازیگر و هم مجری طرح حضور داشته. همکاری ایشان با شما چگونه شکل گرفت؟

با توجه به رزومه اى كه من در زمينه ساخت فيلم پیرامون فرهنگ بختيارى داشتم تقريبا بيشتر مردم منطقه بختيارى كه در پنج استان جنوب غربى كشور زندگى مى كنند پيگير آثار من بودند و خيلى ها هم پيشنهاد حمايت و همكارى مى دادند. البته مديران فرهنگى در حد شعار اعلام حمايت مى كردند و بعدا جا خالى مى كردند! تنها مدير فرهنگى لايق اين مناطق امام جمعه كوهرنگ، سيد شهاب الدين طباطبايى بود كه خودشان پيشنهاد دادند و صادقانه پاى كار آمدند... البته ايشان قبل از اينكه امام جمعه باشند شاعر، نويسنده ، بازيگر و كارگردان تئاتر و تلويزيون هستند و چند فيلم سينمايى هم بازى كرده اند.

*سرمایه تولید فیلم را خودشان دادند یا از ارگان و نهادی گرفتند؟

 مقداری وام گرفتند. در واقع این فیلم بدون حمايت دولتى ساخته شد.

*تا آنجا که من می دانم برای تولید این فیلم سختی های زیادی متحمل شدید و حدود دو سال دوندگی می کردید...

فيلمبردارى این فيلم سال94 در يك شرايط آب و هوايى متغير در فصل زمستان انجام شد اما به دليل كمبود بودجه و عدم حمايت ها براى ادامه كار، دو سال راشهاى فيلم خاك خورد و روز به روز نگرانى ما براى پرداخت وامى كه امام جمعه كوهرنگ گرفته بود بشتر می شد. تا اینکه با منوچهر شاهسوارى (رئيس هیات مدیرۀ خانه سينما) مرد دوست داشتنى و دلسوز سينما آشنا شدیم. ایشان راف كاتى كه خودمان از فیلم زده بوديم را ديدند و خيلى دوست داشتند. فیلم را به ارشاد بردند، نظر آنها هم مثبت بود.  البته قبل از ایشان فیلم را به تعدادى دیگر از تهيه كنندگان سينما نشان داده بودم؛ همه فيلم را دوست داشتند ولى از ريسكش مى ترسيدند به كار نزديك شوند. مى گفتند فيلم كودك و نوجوان گيشه ندارد...

*  به جز آوا دارویت، ظاهرا بقیۀ بازیگرهایتان حرفه ای و شناخته شده نیستند.

آوا دارويت بازيگری با هوش و پر انرژى است. بعد از انتخاب خيلى مى ترسيدم  که در آن جغرافيا و لوكيشن هاى برفى و شرايط سخت كم بياورد ولى بر خلاف تصورم خوشبختانه خيلى خوب جواب داد چون به شدت به بازيگرى عشق مى ورزد و سختى ها را حس نمى كند. آينده درخشانى برايش مي بينم.  بقيه دوستان هم از حرفه اى هاى تئاتر خوزستان، چهارمحال و بختيارى و اصفهان و همه مسلط به گويش محلى هستند.

*  امیررضا فرامرزی بازیگر کودک فیلم شما، بسیار مورد توجه واقع شد و 3پروانه زرین در جشنواره اصفهان گرفت. در این مورد صحبت کنید که چطور او را انتخاب کردید؟ چقدر تمرین داشتید؟ چقدر برای بازی گرفتن از او وقت صرف کردید؟

در حدود ٦٠ مدرسه از بچه ها تست گرفتم. چون انتخاب بازيگر خيلى مهم است بايستى بازيگرى انتخاب مى كردم كه هم پر انرژى باشد كه در مقابل سرما و شرايط سخت كوهستان مقاوم باشد و هم استعداد بازيگرى داشته باشد و به شخصيت فيلمنامه نزديك باشد. انتخاب امير رضا فرامرزى كار را خيلى راحت كرد. البته هفته اول خيلى اذيت مى شديم چون با بز كوهى راحت نبود. شاخش مى زد و دلهره داشت. ولى كم كم به بز عادت كرد.

*  جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان چقدر می تواند در سرپا نگه داشتنِ سینمای کودک موثر باشد؟

جشنواره كودك و نوجوان تنها اميد سينماى كودك است تا هر سال به مسئولين يادآورى كند كه اين ژانر سينمايى مهجور واقع شده و انگيزه اى است براى فيلمسازان اين ژانر كه توليدات جديد خود را ارائه دهند.

*  به عنوان یک فیلمساز، فکر می کنید دولت بهتر است هنگام «تولید» از سینمای کودک حمایت کند یا هنگام «اکران»؟

اگر مسئله ی اكران حل شود موتور توليد به حركت در مى آيد. تهيه كنندگان همه نگاه گيشه دارند به فيلم،  البته به حق است  چون سرمايه جذب مى كنند و براى بازگشت سرمايه بايد اميدوار باشند.

* و صحبت پایانی شما...

خسته نباشيد و ممنون از اينكه به سينماى مهجور كودك و نوجوان توجه داريد.

تاریخ نشر مطلب:
دوشنبه، -۱۰۹ فروردین -۶۲۱






نظرات کاربران



معرفي فيلم هاي روي پرده