نژلا پیکانیان: شاید به سینما در ابتدای پیدایشش به عنوان یک پدیده صنعتی نگاه می‌شد اما به مرور زمان وجه هنری آن بیشتر به چشم آمد و در طول سال‌هایی که از حیات آن می‌گذرد نیز این مسئله بیش از پیش پررنگ تر شد.نامگذاری 21 شهریور ماه در تقویم به عنوان روز ملی سینما اما اتفاق مهمی بود که به زعم بسیاری از اهالی سینما و هنرمندان باعث می‌شود تا این هنر به فراموشی سپرده نشود.

این اتفاق اما با حاشیه‌های زیادی همراه بود و برای اولین بار در سال 76 بود که طرح نامگذاری یک روز در تقدیم به عنوان روز ملی سینما مطرح شد. آن سال اولین دوره جشن خانه سینما در تیر ماه برگزار شد، همان موقع ابوالحسن داوودی اعلام کرده بود که بحث نامگذاری روز سينما در تقویم در جلسات خانه سینما مطرح و مقرر شده كه يک روز از سال با عنوان روز ملی سينما نامگذاری شود. در ادامه به مناسبت 21 شهریور ماه که حالا دیگر به نام سینما در تقویم ثبت شده مروری داشتمی بر اتفاقات و حاشیه‌هایی که نامگذاری این روز با خود به همراه داشت.

روز ملی سینما چه زمانی وارد تقویم شد؟

پس از کش و قوس‌های فراوان اما در سال 1379 بود که روز ملی سینما به طور رسمی در تقویم ثبت شد. آن سال چهارمین جشن سینمای ایران برگزار شد و از آنجایی که صدمین سال ورود سینما به ایران نیز جشن گرفته می‌شد 21 شهریور ماه روز ملی سینما نام گرفت و از آن سال جشن خانه سینما نیز در این روز برگزار می‌شد.

خط خوردن روز ملی سینما از تقویم

ثبت روز ملی سینما در تقویم به طور مستمر 12 سال طول کشید و در اقدامی عجیب از سال 91 این روز در تقویم‌هایی که منتشر شد حذف شد. آن سال از لابه‌لای اخبار شنیده می شد با توجه به اختلافاتی که بین خانه سینما و سازمان سینمایی وجود داشت که در نهایتا منجر به تعطیلی موقت خانه سینما شد این روز از بخش اصلی تقویم حذف و به بخش ضمایم منتقل شد البته تصمیم گیرنده اصلی در حذف این نام از تقویم شورای فرهنگ عمومی بوده است.این اتفاق واکنش تعداد زیادی از هنرمندان را در پی داشت که جمیعا معتقد بودند این اقدام منصفانه نبوده است.

بسیاری از اهالی سینما این اتفاق را از چشم جواد شمقدری، رئیس وقت سازمان سینمایی می‌دیدند و پیکان انتقادهایشان را به سمت او نشانه می‌رفتند با این حال اما شمقدری در مصاحبه‌ای با بیان اینکه پیگیر این مسئله هستیم، اعلام کرد: «روز ملی سینما در تقویم اگر فرایند قانونی‌ درج را طی کرده باشد، کسی نمی‌تواند آن را حذف کند، اما احتمال می‌دهم مراحل ثبت آن کامل طی نشده باشد.» همین اظهار نظر او نیز کافی بود تا سیل دیگری از انتقادها به او که خیلی‌ها از نحوه عملکردش در سازمان سینمایی ناراضی بودند روانه شود.

ماجرا به همنجا ختم نشد و همان زمان منصور واعظی دبیر وقت شورای فرهنگ عمومی درباره این انتقال در گفت‌‌وگويی گفته بود: «این روز از تقویم حذف نشده بلکه از صفحات اصلی تقویم به ضمایم انتقال یافته و ثانیا امسال دومین سالی است که این امر اجرایی می‌شود. اولین بار در مردادماه 89 در جلسه‌ای که درباره حذف برخی مناسبتها از تقویم صورت گرفته بود در این باره شور کردیم و در نهایت مقرر شد که برخی مناسبتها را حذف و برخی را نیز به ضمایم منتقل کنیم. در این راستا روز سینما را هم به بخش ضمایم منتقل کردیم.»او همچنین گفته بود: «به هر حال تقویم رسمی ما بیش از حد شلوغ شده بود و برای همین باید برخی مناسبتها را حذف و برخی را نیز به ضمایم منتقل می کردیم. روز سینما هم از جمله مواردی بود که به بخش ضمایم منتقل شد.»

بازگشت دوباره به تقویم

با وجود واکنش‌های متعددی که حذف نام روز سینما از تقویم های رسمی داشت اما این اتفاق تا سال 93 ادامه پیدا کرد تا اینکه علی جنتی وزیر فرهنگ دولت یازدهم در اولین مراسم جشن ملی سینما که بعد از بازگشایی خانه سینما در دولت رییس جمهور روحانی برگزار شده بود از بازگشت مجدد روز سینما به تقویم خبر داد و در نهایت یکشنبه 4 آبان ماه بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی روز سینما رسما به تقویم کشور بازگشت.

با همه این حاشیه‌ها اما جای خرسندی است که 21 شهریور ماه به عنوان روز ملی سینما در تقویم‌ ایران وجود دارد و در این روز همه اهالی سینما حتی اگر به دلایلی جشن خانه سینما نیز در این روز برگزار نشود همدلی خودشان را در این عرصه به اثبات می‌رسانند.