بدون شک برنامه «هفت» یکی از برنامه‌های پرحاشیه تلویزیون محسوب می‌شود. این برنامه که در ابتدای پخشش با برنامه‌ای مثل «نود» قیاس می‌شد، به دلایل ساختار، اجرا و مهمانانش توانست به یکی از برنامه‌های پرمخاطب سینمایی در تلویزیون تبدیل شود. فریدون جیرانی به مدت 2 سال اجرای این برنامه را برعهده داشت و با رفتنش از «هفت»، محمود گبرلو جایگزینش شد. این مجری با انتقادهایی مانند محافظه‌کار بودن و موفق نبودن در بحث‌های چالشی بعد از سه سال همکاری با این برنامه، از سمت خود کنار کشید و در مهرماه سال 94 بود که بهروز افخمی کارگردان سینما به عنوان مجری این برنامه معرفی شد. با آمدن افخمی سبک و سیاق این برنامه کاملا عوض شد. تهیه‌کنندگی و اجرای این برنامه با حضور این کارگردان و فراستی به عنوان منتقد ثابت، حاشیه‌ها و انتقادات فراوانی را از سمت سینماگران و منتقدان همراه داشت. اسفند سال 95 بود که آخرین قسمت این برنامه روی آنتن شبکه سوم رفت.

رشیدپور آخرین مجری «هفت»

رضا رشیدپور آخرین شخصی بود که به عنوان مجری روی صندلی برنامه هفت نشست. او اجرای جنجالی و پرحاشیه‌ای را در بهمن سال گذشته داشت. اما با نزدیک شدن به سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر دوباره مدیران شبکه سوم به تکاپو افتادند که این برنامه را روی آنتن ببرند. روز گذشته بود که مجتبی امینی را به عنوان تهیه‌کننده جدید این برنامه معرفی کردند، البته هنوز از نام مجری خبری نیست.

حال با احمد طالبی‌نژاد منتقد سینما درباره نقش این برنامه و رد پای آن در سینما به همراه چالش‌هایی که همواره در آن شکل گرفته است به گفت‌وگو پرداختیم.

تهیه‌کننده و مجری برنامه «هفت» باید در موقعیتی شبیه فردوسی‌پور باشد

احمد طالبی‌نژاد درباره ویژگی‌هایی که مجری و تهیه‌کننده برنامه «هفت» باید داشته باشند که باعث ثبات و پیشرفت این برنامه شود، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: تهیه‌کننده و مجری این برنامه باید حداقل چیزی یا در موقعیتی شبیه به عادل فردوسی‌پور باشند و مرضی‌الطرفین باشند، یعنی همه جناح‌ها و جریان‌ها قبولشان داشته باشند، تا حالا که متأسفانه اینگونه نبوده است. تا آنجایی که من شنیده‌ام، سیاست و خط و خط‌بازی در برنامه هفت ظاهرا به شدت اعمال شده است، چون من برنامه را خیلی ندیدم حتی آن تعداد برنامه‌ای هم که خودم رفتم را ندیدم. واقعیت این است که اگر این برنامه با نگاه مستقل از جریان‌های سیاسی نباشد، شکست می‌خورد و نه فقط به هنر سینمای ایران بلکه به صنعت سینمای ایران هم لطمه می‌زند. تا آنجایی که شنیده‌ایم بیشتر طرفدار فیلم‌های ارگانی، سفارشی، دولتی و بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته‌اند، بوده‌اند تا فیلم‌های مستقل. حال نمی‌دانم در سری جدید این برنامه چه رویکردی اتخاذ شود.

آرزو می‌کنم مسعود فراستی به عنوان منتقد در برنامه «هفت» نباشد

طالبی‌نژاد درباره حضور منتقدان در برنامه «هفت» بیان کرد: ترجیح می‌دهم و آرزو می‌کنم که مسعود فراستی به عنوان منتقد در برنامه «هفت» نباشد، چون مسعود فراستی اساسا آدم مستقلی نیست و این نکته را به صراحت و روشنی اعلام می‌کنم. منتقد برنامه هفت نباید کارگزار و نوچه هیچ کارگردان و تهیه‌کننده‌ای باشد. همچنین از سینما شناخت کافی داشته باشد و تاریخ سینمای ایران و جهان و نقاط عطفشان را بشناسد و از سبک‌های سینما شناخت داشته باشد. اساسا سینمایی‌نویس نباشد. منتقد یعنی کسی که صاحب نگاه باشد، یعنی اساسا صاحب نگاه شخصی به سینما باشد و یک روز آن طرفی نباشد و روز بعد طرف دیگر.

حضور مجری بی طرف برای «هفت» خیلی خوب است

وی در پاسخ به اینکه مجری برنامه «هفت» آیا حتما باید از بدنه سینما باشد، اظهار داشت: خیر، الزاما مهم نیست سینمایی باشد، مهم این است که درک درستی از سینما داشته باشد. اتفاقا حضور مجری بی‌طرف برای «هفت» خیلی خوب است. چون بچه‌های سینما به جریاناتی گرایش دارند. اگر بخواهم در این مورد مثال بزنم، باید بگویم در دورانی که سیدمحمد بهشتی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی بود، شخص سینمایی نبود، اما مدیر خوبی بود. البته جدا از ضعف‌های آن مقطع سینما، به عنوان یک مدیر سینمایی، موفق بودند، اتفاقا خوبیش این بود که سینماگر نبود. حٌسن حضور بهشتی این بود که سینماگر نبود ولی مدیریت خوبی داشت. مجری برنامه هفت باید باسواد باشد و از جریان فرهنگ و هنر باشد.

«هفت» به سینما هیچ ادای دینی نکرده است

این منتقد درباره اینکه برنامه «هفت» تا چه اندازه توانسته به سینمای ایران ادای دین کند، افزود: شروع هر برنامه‌ای در ابتدا بد نیست، اما پس از اینکه جریان‌های سیاسی در آن اعمال نظر می‌کنند، نتیجه آن بلبشو برنامه «هفت» می‌شود. برنامه «هفت» نه تنها به سینمای ایران هیچ ادای دینی نکرده است بلکه ذهن‌ها را هم مسموم کرده است. با اظهارات برخی مجریان «هفت» و مسعود فراستی که در این برنامه ارائه داده‌اند، مردم به سینما و مقوله نقد فیلم بدبین شده‎اند. آنچه که در برنامه «هفت» اتفاق افتاد، بیشتر در جهت تخریب اذهان عمومی نسبت به مقوله نقد فیلم بود. در حالی که در همه جای دنیا منتقدان باسواد که شناخت کافی از سینما دارند، صحبت‌هایی متقن و مستدل می‌کنند؛ در نتیجه مردم دوست دارند این حرف‌ها را بشنوند، اما واقعا من بارها از بقیه می‌شندیم که اصلا متوجه نمی‌شدند که فراستی چه می‌گوید، یعنی بیشتر در آن باندبازی و سیاست‌بازی دیده می‌شد، البته نه فقط فراستی بلکه اساسا جهت‌گیری این برنامه اینگونه بود.

امیدوارم در ارتباط با سینمای ایران یک فردی مثل عادل پیدا شود

طالبی‌نژاد در پایان خاطر نشان کرد: امیدوارم روزی فرا برسد که صداوسیما تکلیف خودش را با مردم ایران مشخص کند و راستگو شود. روزی که این همه جریان سیاسی که صداوسیما را احاطه کرده است، آن را رها کنند و اجازه دهند این رسانه وظیفه اصلی‌اش که آگاهی‌بخشی است را به درستی انجام دهد. الان به جای آگاهی‌بخشی در صداوسیما متاسفانه جریان‌سازی‌های منفی در آن حاکم است، مثل برنامه هفت و ... . حال اینکه از عادل فردوسی‌پور چه کسی حمایت می‌کند و به قول معروف پشت وی به کجا گرم است، بحث دیگری است. اما حداقل در نگاه ظاهری، فرد مستقلی است. امیدوارم در ارتباط با سینمای ایران یک فردی مثل وی پیدا شود که استقلال کامل داشته باشد و درباره سینمای ایران و دنیا بی‌غرض صحبت کند./هنگامه ملکی