صبا کریمی: پس از کش و قوس‌های فراوان بر سر اعلام نهایی فیلم‌های سینمایی متقاضی اکران نوروزی، از امروز فیلم‌های «فیلشاه»، «به وقت شام»، «مصادره»، «لونه زنبور»، «خرگیوش»، «لاتاری» و «فراری» اکران می‌شوند. نگاهی به آثار متقاضی اکران نوروز نشان می‌دهد که شمار قابل‌توجهی از فیلم‌ها در ژانر کمدی هستند و سینماداران و فیلمسازان نیز تمایل زیادی به اکران فیلم‌های طنز دارند. در حالی‌که تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد فیلم‌های اجتماعی نیز از استقبال خوبی برخوردار است.

غلامرضا موسوی، تهیه‌کننده سینما و رئیس شورای‌عالی تهیه‌کنندگان درباره علاقه و عطش مردم و سینماداران به اکران فیلم‌های کمدی در نوروز می‌گوید: اساساً این شائبه که اکران نوروزی با فیلم‌های کمدی معنا پیدا می‌کند و فیلم‌های نوروزی باید شاد باشد، به سال‌های خیلی دوری برمی‌گردد که در آن سال‌ها تلویزیون تنها دو کانال داشت و هیچ شبکه ماهواره‌ای هم وجود نداشت و فیلم‌های خارجی وارد و اکران می‌شد و معمولاً فیلم‌های کمدی برای مقابله با فیلم‌های جدی اکران می‌شد، به طوری که تقریباً هر سال یک فیلم از «نورمن ویزدوم» روی پرده می‌رفت. طبیعتاً بعدها این سنت در ذهن مردم و سینماداران باقی ماند که باید فضای فیلم‌های نوروزی شاد و بیشتر در ژانر کمدی باشد.

غلامرضا موسوی می‌افزاید: ایام عید هم تعطیلاتی ۱۵ روزه است و عملاً جذابیت اکران عید هم به همین تعطیلات مدارس و آزادی عمل خانواده‌ها برمی‌گردد که فرصت بیشتری برای سینما رفتن دارند. ضمن این که الان یک تغییر عمده با سال‌های گذشته هم داریم. در حال حاضر ۲۰۰ شبکه ماهواره‌ای در حال فعالیتند و در رسانه ملی نیز ۲۳ کانال داریم. این یعنی این که کار سینماداران نسبت به گذشته سخت‌تر شده است.امسال ۷ فیلم در ۷ گروه با یکدیگر رقابت می‌کنند، رقابتی که تماشاگر و مخاطب در نهایت باید بگوید کدام فیلم را پسندیده و برگزیده این میدان کیست.

تهیه کننده «پارک‌وی» تصریح می‌کند: نباید فراموش کنیم مردم به کمدی گرایش دارند. بد نیست در اینجا نگاهی به آمار بیندازیم؛ در سال ۹۶ از بین فیلم‌های به نمایش درآمده ۵ اثر در ژانر طنز و کمدی است که بالای ۱۰ میلیارد فروش داشته و از هفت فیلمی‌ که بین ۴ تا ۱۰ میلیارد فروخته که ۳ فیلم کمدی است. این آمار نشان می‌دهد مردم دوست دارند فیلم‌های کمدی ببینند اما این به آن معنی نیست که فیلم‌های ملودرام و اجتماعی مخاطب ندارند البته مردم فقط نوروز به سینما نمی‌روند و در طول سال از سینما حمایت می‌کنند اما این هم طبیعی است که مخاطب دنبال فیلم‌های سرگرم کننده باشد و با این همه مشکلات در زندگی تمدد اعصاب کند بنابراین اکران نوروزی از قدیم با توجه به ۱۵ روز تعطیل و این که قاعدتاً مردم حداقل یک فیلم را می‌بینند و این بازه زمانی مشتری بالقوه خودش را دارد، همواره مورده توجه بوده اما واقعیت این است که این فصل هم رقابت سختی خواهد بود. دوستان ما باید توجه داشته باشند با ۲۰۰ کانال ماهواره‌ای و ۲۳ کانال تلویزیونی رقابت سختی خواهد بود و به این سادگی نیست و متأسفانه احساسم این است که یکی دو فیلم در این لیست با فروش خوبی روبه‌رو نمی‌شوند و پس از عید بحث مافیای پخش داغ می‌شود.

مشکل را در فیلم جست وجو کنید نه در مخاطب

موسوی با بیان اینکه یکی از مشکلات این است که برخی، فیلمشان را اکران می‌کنند اما مردم نمی‌روند ببینند؛ اضافه می‌کند:ظاهراً دوستان انتظار دارند مأموران انتظامی ‌بیرون سینما بایستند و مردم را به زور به داخل سالن ببرند. البته همه فیلم‌ها در شرایط یکسان اکران می‌شوند اما بحث عرضه و تقاضا هم مطرح است. ما نباید عدم استقبال مردم از فیلم‌ها را متوجه دیگران کنیم و به جای اینکه ببینیم اشکال کار کجاست و بحث‌هایی مثل مافیا را راه بیندازیم.

وی درباره ارزیابی خود از جدول اکران نوروز ۹۷ اظهار می‌کند: ما در شورای صنفی نمایش به تمام دفاتر اعلام کردیم که هرکس متقاضی اکران نوروز است اعلام کند. مجموع فیلم‌ها ۱۶ عدد بود و از این بین یک فیلم ویدئویی بود که پروانه نمایش هم نداشت و حذف شد. دیگری هم در موعد قرارداد اکران نکرده بود و طبق آیین‌نامه شورای صنفی باید اکرانش به ۶ ماهه دوم سال موکول می‌شد. از این تعداد ۱۴ فیلم باقی ماند که بعد از اینکه ۷ گروه نمایش‌دهنده مشخص شدند، همه پخش کننده‌ها به تفاهم رسیدند و سرکرده مافیایی هم در کار نبود. همه چیز طبیعی پیش رفت و سرگروه‌ها با صاحبان فیلم‌ها قرارداد بستند و دوشنبه گذشته قراردادها ثبت و اعلام شد اما کف فروش اول فروردین محاسبه می‌شود.

ضرورت نیازسنجی مخاطبان سینما

علی قوی‌تن کارگردان سینما نیز درباره اکران نوروزی و شاخصه‌هایی که برای انتخاب فیلم‌ها در این بازه زمانی اکران باید در نظر گرفته شود، می‌گوید: اکران نوروزی همیشه مورد توجه صاحبان فیلم بوده به این دلیل که مردم وقت بیشتری برای سینما رفتن دارند اما تجربه نشان داده توجه به فیلم‌ها صرفاً به اکران نوروزی برنمی‌گردد چون فیلم‌هایی هم بوده‌اند که در جشنواره‌های معتبر خارجی جوایزی بردند و مردم بی‌صبرانه منتظر اکرانش بودند و بر سر زبان‌ها افتاده است اما با این حال مقطع نوروز و تابستان فروش بیشتری نسبت به زمستان دارد.

این کارگردان یادآور می‌شود: به نظرم چینش فیلم‌های نوروزی بسیار مهم است. شاید اینطور به نظر بیاید که مردم به دنبال فیلم‌های کمدی هستند اما باید تمام سلایق را در نظر گرفت. قطعاً نسل جوان به دنبال فیلم‌های اجتماعی و ملودرام هم هستند و هر ژانری متقاضی خودش را دارد و باید همه آن‌ها در سبد اکران نوروز قرار داد که فکر می‌کنم فیلم‌های نوروز ۹۷ این ویژگی را دارد.