روزنامه خراسان  نوشت: ایده‌ها همیشه مهم هستند. ایده اولیه تولید یک محصول، ایده اولیه انجام یک کار خلاقانه و... در تولید فیلم و سریال هم همین‌طور است. این‌ که مخاطب پای تلویزیون میخکوب شود و از دیدن تصویری که می‌بیند لذت ببرد، به یک ایده اولیه جذاب نیاز دارد که بخش زیادیش به خلاقیت و تجربه نویسنده آن اثر برمی‌گردد. ایده اولیه یک سریال ممکن است یک واقعه تاریخی یا یک اتفاق واقعی باشد. گاهی هم ممکن است ایده اولیه یک اثر تصویری، با یک جرقه ساده شروع شود.

جرقه‌ای از یک اتفاق که ممکن است در خیابان، از تیتر یک روزنامه، میان صحبت‌های مردم در تاکسی و اتوبوس و یا هرجای دیگری به وجود بیاید. جرقه‌ای که می تواند با تحقیق نویسنده بسط پیدا کند و بهترین و موفق‌ترین فیلم و سریال یک کشور را رقم بزند. روی همین حساب، این‌که ایده اولیه یک فیلم یا سریال چطور و تحت تاثیر چه اتفاقی به ذهن نویسنده‌اش رسیده، معمولا جالب و شنیدنی است. به همین دلیل به سراغ چند سریال محبوب و پرطرفدار رفتیم و در کنار خلاصه‌ای از فیلم‌نامه‌هایشان، طی گفت‌وگویی کوتاه با نویسنده‌های این سریال‌های پربیننده، از آن‌ها پرسیدیم: «ایده اولیه فیلم‌نامه این سریال‌ها چگونه شکل گرفته است؟» تا بدانیم زندگی واقعی چه قدر روی ایده سریال ها تاثیر گذاشته است؟

شب‌های برره (مهران مدیری)1384

نویسنده‌ اثر کی بود؟

پیمان قاسم‌خانی، امیرمهدی ژوله و...

موضوعش چی بود؟

کیانوش، سردبیر یک روزنامه دهه بیست شمسی است. او با نوشتن یک مقاله انتقادی، به نقاط دوردست ایران تبعید می‌شود. اما در بین راه توسط یک مار گزیده می‌شود و شیر فرهاد، پسرِ خان او را نجات می‌دهد، به برره می‌آورد تا درمانش کند. زندگی موقت کیانوش در روستای برره و آشنایی با سبک‌زندگی برره‌ای‌ها، با اتفاقات بامزه و البته کنایه‌داری همراه است.

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

مهران مدیری، سیامک انصاری، شقایق دهقان، بهنوش بختیاری

ایده از کجا آمد؟

«پیمان قاسم‌خانی» در گفت‌وگویی که چندین سال پیش با روزنامه شرق داشته درباره ایده اولیه «شب‌های برره» این‌طور توضیح داده است: «فیلم‌نامه نود قسمتی برره از تصمیم مهران مدیری برای ساخت یک برنامه نود دقیقه‌ای شروع شد! قرار بر این شد در جلسه بعدی طرحی از یک فیلم نود دقیقه‌ای در دست‌مان داشته باشیم. اما جلسه بعدی رسید و هیچ کدام‌مان طرحی نداشتیم که بخواهیم درباره‌اش صحبت کنیم. آن روز همان‌طور که بچه‌ها با یکدیگر گپ می‌زدند ناگهان چشمم به روزنامه‌ای افتاد که از ساخت سری دوم «جنگ ستارگان» خبر داده بود.در آن مطلب نوشته بود قرار است سری دوم «جنگ ستارگان»، زمان گذشته هر یک از شخصیت ها را به تصویر بکشد. همان‌جا ایده‌ای به ذهنم رسید و ناخودآگاه گفتم: «چه خوب است در فیلم پیش رو به زمان گذشته برگردیم!» ایده‌ای که مهران مدیری همان‌جا آن را قاپید و با این‌که از حرفم پشیمان شدم اما از ایده مطرح شده دست برنداشت. سرانجام با تیمی از نویسندگان توانستیم یک فیلم‌نامه نود دقیقه‌ای را به فیلم‌نامه نود قسمتی «شب‌های برره» تبدیل کنیم.»

نرگس (سیروس مقدم)1385

نویسنده‌ اثر کی بود؟

مسعود بهبهانی‌نیا

موضوعش چی بود؟

سریال «نرگس» داستان ازدواج شاه و گداست. نسرین دختر ناسازگاری است و قصد ازدواج با پسری پولدار به نام بهروز را دارد. اما شوکت، با ازدواج پسرش و نسرین مخالف است. نرگس، خواهر نسرین هم که به دنبال خوشبختی خواهرش است، با ازدواج آن‌ها مخالف است. سرانجام بهروز با نسرین ازدواج می‌کند. اما طبق پیش‌بینی نرگس و بنا به اعمال نفوذ شوکت، بهروز مدتی بعد به خارج از کشور می‌رود و با دختر عمویش ازدواج می‌کند. او چند سال بعد به دلیل انحرافات اخلاقی دختر عمویش از او جدا می‌شود و به ایران بر می‌گردد. اما به تشخیص پزشکان، به بیماری ایدز مبتلا شده...

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

مرحوم پوپک گلدره، ستاره اسکندری، مهدی سلوکی، حسن پورشیرازی

ایده از کجا آمد؟

«مسعود بهبهانی‌نیا»، نویسنده سریال «نرگس» توضیح می‌دهد: «سال‌ها قبل در اتوبوس، مادر و دختری پشت سر من نشسته بودند. آن‌ها با صدایی بلند با یکدیگر صحبت می‌کردند. من هم از روی حس کنجکاوی به حرف‌های آن‌ها گوش ‌کردم و متوجه شدم دختر جوان با پسری ارتباط دارد. اما مادر از این موضوع ناراحت است و سعی می‌کند دخترش را از ادامه رابطه با پسر منصرف کند. بعد از چند دقیقه صحبت‌های آن‌ها بالا گرفت و من هم که مشتاق شده بودم ببینم آخر ماجرا به کجا می‌رسد تا ایستگاه آخر، دقیقا همان جایی که آن مادر و دختر در اتوبوس با یکدیگر بحث می‌کردند، سرِ جایم نشستم و تمام صحبت‌ها و اتفاقات را در ذهنم ضبط کردم. همین چالش میان دختر و فرزند تبدیل شد به سریال «نرگس»؛ سریالی درباره اختلاف دیدگاه دو نسل قدیم و جدید درباره زندگی و ازدواج!»

زیر تیـغ (محمدرضا هنرمند)1385

نویسنده‌ اثر کی بود؟

علی اکبر محلوجیان

موضوعش چی بود؟

محمود و جعفر، کارگران یک کارخانه و دوست یکدیگر هستند. اما در آستانه ازدواج فرزندان‌شان اتفاقی پیچیده دو خانواده را رودرروی یکدیگر قرار می‌دهد. کار به جایی می‌رسد که به طور اتفاقی محمود، جعفر را می‌کشد و دو خانواده که قبل از آن بسیار به هم نزدیک بودند، به دشمنان خونی هم تبدیل می‌شوند...

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

پرویز پرستویی، فاطمه معتمدآریا، کوروش تهامی، الهام حمیدی

ایده از کجا آمد؟

«زیر تیغ» از آن سریال ‌هایی بود که در زمان خودش موج‌های زیادی میان مردم به راه انداخت. «علی اکبر محلوجیان» درباره ایده این اثر می‌گوید: «روزی سوار تاکسی بودم. مسافری کنار من نشسته بود و موقع پیاده شدن اعتراض می‌کرد که راننده پنج تومان از او بیشتر برداشته و پس نمی‌دهد. همین حرفش بهانه‌ای شد برای شروع یک درگیری. راننده تاکسی که از حرف مسافر خشمگین بود، در میان درگیری، مسافر را به عقب هول داد و سر مسافر ناگهان به جدول گوشه خیابان خورد و در دم فوت کرد.

همین اتفاق دلخراش باعث شد به نوشتن فیلم‌نامه‌ای فکر کنم که درباره یک لحظه خشم و عصبانیت و تبعاتش باشد. از همان روز به مدت یک سال و نیم به نوشتن فیلم‌نامه ادامه دادم و سرانجام «زیر تیغ» شکل گرفت. در تمام مدت نوشتن فیلم‌نامه این سریال تلاش کردم تصویری که مخاطب از کشته شدن شخصیت جعفر در سریال می‌بیند، دقیقا همان چیزی باشد که خودم آن را تجربه کردم.»

هوش سیاه (مسعود آب‌پرور)1389

نویسنده‌ اثر کی بود؟

آرش قادری

موضوعش چی بود؟

سرگرد احمدی، عضوی از پلیس فتاست که درگیر پرونده پیچیده یک خرابکار و نابغه کامپیوتری می‌شود. و در ادامه، همان نابغه که حالا به زندان افتاده با دست‌کاری سیستم‌های کامپیوتری زندان، از زندان فرار می‌کند و سرگرد احمدی برای دستگیری دوباره‌اش وارد عمل می‌شود...

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

حسین یاری، کیکاووس یاکیده

ایده از کجا آمد؟

«هوش سیاه» اولین سریال تلوزیونی بود که درآن به پلیس سایبری توجه ویژه‌ای شده بود. به همین دلیل در میان سریال‌های پلیسی برای مخاطبانش تازگی خاصی داشت. «آرش قادری»، نویسنده سریال «هوش سیاه» می‌گوید: «در گذشته‌، جرایم سایبری و اینترنتی محدود بود ولی با همه‌گیر شدن فضای مجازی، دغدغه‌های جامعه هم برای مدیریت بهتر این فضا افزایش یافت. به تعبیر من هوش سیاه اولین سریالی بود که وقتی خانواده‌ها کنار یکدیگر می‌نشستند تا سریال را تماشا کنند، بچه‌ها بیشتر از پدر و مادرشان در این حوزه تخصص داشتند.

بنابراین با پیشنهاد ناجا و به کمک چند دانشجو و نویسنده تازه‌نفس، تعدادی از همین پرونده‌های جرایم اینترنتی را بررسی کردیم. آن اوایل نویسنده‌های جوان با بررسی یک پرونده‌ جرایم اینترنتی، طرح سریالی به نام «برف و تگرگ» را آماده کردند. در حالی که این پرونده اصلا در حد و اندازه یک فیلم‌نامه جذاب نبود. بنابراین نتیجه بر این شد که همگی روی فیلم‌نامه کار کنیم و بالاخره توانستیم فیلم‌نامه پر و پیمانی به نام «هوش سیاه» بنویسیم و در آن از اتفاقات واقعی پرونده‌های قضایی و انتظامی الهام گرفتیم.»

ماتادور (فرهاد نجفی)1391

نویسنده اثر کی بود؟

آرش قادری

موضوعش چی بود؟

یک مقام اروپایی برای شرکت در کنفرانس انرژی اتمی به ایران می‌آید. یک گروه تروریستی که در زمینه ایجاد ناامنی و فضای رعب و وحشت در کشورهای در حال توسعه فعال است، برای به هم زدن این برنامه و ترور مهمان خارجی حاضر در کنفرانس، دست به فعالیت تروریستی در ایران می‌زند و نیروهای پلیس برای جلوگیری از خرابکاری‌های این تروریست‌ها وارد عمل می‌شوند...

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

پوریا پورسرخ، سام درخشانی، مجید واشقانی و...

ایده از کجا آمد؟

فیلم‌های پلیسی همیشه مخاطبان زیادی داشته اند. ماتادور هم از این قاعده مستثنا نبوده است. «آرش قادری»، نویسنده این سریال می‌گوید: «قبل از این‌که سریال «ماتادور» نوشته شود همیشه به این فکر می‌کردم که یک فیلم‌نامه درباره پلیس حفاظت از شخصیت‌ها بنویسم. بنابراین طرحی آماده کردم که در آن عده‌ای قصد داشتند یکی از شخصیت های برجسته منطقه را در تهران ترور کنند.

اما با تلاش پلیس حفاظت از شخصیت، نقشه‌شان به هم می‌خورد. این طرح را ارائه کردم اما مسئولان مربوطه با این طرح مخالفت کردند و پیشنهادهای مشابهی ارائه کردند که من این پیشنهاد را قبول نکردم و به جای آن یک نماینده اتحادیه اروپا را در قصه آوردم که قرار است برای حضور در کنفرانس هسته‌ای به ایران بیاید و چند نفر نقشه ترور او را در ذهن‌شان دارند. به این شکل، ایده اولیه فیلم‌نامه ماتادور شکل گرفت.»

آوای باران (حسین سهیلی‌زاده)1393

نویسنده‌ اثر کی بود؟

سعید جلالی و علیرضا کاظمی‌پور

موضوعش چی بود؟

«آوای باران»، زندگی پدر و دختری در دو مقطع زمانی را روایت می‌کند. طاها تاجر داروست و در دهه هفتاد برای واردات دارو به ترکیه می‌رود اما به دلیل اشتباهی سال‌ها به زندان می‌افتد. دخترش «باران» زیر دست نادر و زیور، خواهرزاده و همسر خواهرزاده طاها می‌افتد. اما از خانه فرار و نزدیک به 20 سال با تکدی‌گران زندگی می‌کند. طاها از زندان آزاد می‌شود و به ایران برمی‌گردد. نادر و زیور دختر خودشان را به جای «باران» جا می‌زنند تا ارث و میراث او را بالا بکشند. اما... .

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

حمیدرضا پگاه، الهام چرخنده، سام درخشانی

ایده از کجا آمد؟

سعید جلالی، نویسنده این سریال می‌گوید: «مدت‌ها قبل از آوای باران به همراه تعدادی از همکاران‌مان و مسئولان شهرداری به گشت شبانه شهر تهران رفتیم تا معضلات شهری را بررسی کنیم. یک شب گشت و گذارمان تا صبح طول کشید و صحنه‌هایی که در مناطق پایین شهر دیدم برایم تکان دهنده بود. چیزهایی مثل کودکان کار، اعتیاد کودکان و خانواده‌های زیر خط فقر که هرکدامش می‌تواند سوژه مهمی برای یک فیلم‌نامه باشد. آن شب ها با دیدن بچه‌هایی که سر چهارراه تکدی‌گری می‌کردند، به فکر نوشتن فیلم‌نامه «آوای باران» افتادم.

این موضوع را با «علیرضا کاظمی‌پور»، نویسنده دیگر سریال در جریان گذاشتم و هردو به این توافق رسیدیم که چه خوب است برای بسط و پرداخت فیلم‌نامه از پیرنگ های کلاسیکی استفاده کنیم که برای مردم جالب است. و در ادامه با ایده گرفتن از داستان‌هایی مثل سیندرلا و اولیور توئیست و سارا کوری، نسخه نهایی فیلم‌نامه «آوای باران» را نوشتیم.»

کیمیا (جواد افشار)1394

نویسنده‌ اثر کی بود؟

مسعود بهبهانی‌نیا

موضوعش چی بود؟

«کیمیا» داستان زندگی دختر جوانی در سه مقطع زمانی قبل و حین انقلاب اسلامی، آغاز و دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و زمان حال روایت می‌کند. ماجراهایی که زندگی شخصی او مثل تحصیل و ازدواج را تحت‌تاثیر حوادثی مانند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قرار می‌دهد و سرنوشت متفاوتی برایش رقم می‌زند.

بازیگران کار چه کسانی بودند؟

مهراوه شریفی‌نیا، پوریا پورسرخ، حسن پورشیرازی، آزیتا حاجیان

ایده از کجا آمد؟

کیمیا که بلندترین سریال ایرانی هم لقب گرفته، بعد از مدت‌ها توانست مخاطب زیادی را به تلویزیون برگرداند. «مسعود بهبهانی‌نیا»، نویسنده این سریال به زندگی سلام می‌گوید: «سریال کیمیا دقیقا خاطرات شخصی خود من است که در قالب زندگی یک دختر نوشته شده است. این سریال به نوعی تاریخ نگاری کشور در بستر زندگی یک دختر جوان است که به بلوغ فکری می‌رسد و همراه با حوادثی مانند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس رشد می‌کند.

من متولد خرمشهر هستم و حوادثی که در داستان آمده، مانند انقلاب اسلامی، درگیری با ساواک و دفاع مقدس تا حدود زیادی همان چیزهایی است که برای خود من اتفاق افتاده است. اما من همه این وقایع را در قالب شخصیت یک دختر آورده‌ام. چون یک دختر جوان توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند، مخصوصا وقتی به انتخاب خودش در فعالیت های ضد رژیم شاهنشاهی و جنگ مقابل رژیم بعثی عراق شرکت می‌کند.»