«استوری دو میلیون تومان، استوری هایلایت یک هفته ای چهار میلیون، پست ۴۸ ساعته چهار میلیون تومان، ویدئو توسط آقای… و صحبت در مورد برند شما شش میلیون تومان و پست چهار روزه در صفحه…»؛ این تعرفه ای شوکه کننده از نرخ آگهی های صفحه شخصی یکی از بازیگر با وجود کم کاری، چطور خرج سفرهای خارجی اش را در می آورد. همان بازیگری که گاف بزرگش در اینستاگرام مدتی نقل محافل بود.

همین چند ماه پیش بود که ایسنا در خبری از سلنا گومز، کریستیانو رونالدو و کیم کارداشیان به ترتیب با ۱۲۲ میلیون، ۱۰۴ میلیون و ۱۰۰ میلیون فالوور در اینستاگرام به عنوان چهره هایی یاد کرد که درآمدهای چند صد هزار یورویی دارند. این سلبریتی ها تنها با یک پُست یا استوری در اینستاگرام خود این یوروهای نازنین را شاید گاهی در کسری از ثانیه به چنگ می آورند. کاربران اینجا در فضای وب با یک حرکت انگشت و تماشای استوریهای چند ثانیه ای، خواسته یا ناخواسته چنان رقمهای اعجاب آوری را به سمت این سلبریتی ها روانه می کنند که شاید تخیل تحصیل آن هم برای اغلبشان کاری دشوار باشد. سلبریتی هایی که در سطح جهانی طرفدار دارند و «فن»ها، کارایی سرمایه ای ارزشمند را برایشان دارند. به گزارش بانی فیلم، حال در داخل مرزها هم برخی سلبریتی ها می کوشند راه این سلبریتی ها را دنبال کنند. البته با فالوورهای کمتر و دایره شهرت و محبوبیت محدودتر. هر چند همچنان درآمدهایی که از رهگذر لایک های اینستاگرام به چنگ می آورند، در مقایسه با رقم حقوق خیلی از شهروندان بیشتر شبیه به یک لطیفه رنج آور است.

اینستاگرام با ماهانه ۶۰۰ میلیون کاربر فعال که ۴۰۰ میلیون نفرشان اغلب ساعات روز فعال هستند و لایک خرج تصاویر می کنند، در پایگاه مشهورترین شبکه های اجتماعی دنیا رقبایی چون تامبلر، توئیتر، اسنپ چت، پینترست و لینکدین را مثل آب خوردن پشت سر گذاشته است. سلبریتی های داخلی که برخی شاید در حوزه فعالیت شان هرگز نتوانسته اند از حیث هنری حرفی برای عرضه داشته باشند، با عنایت به همین واقعیت، کسب و کار آب و نان دارای را اداره می کنند. کسب و کاری که یا توسط خودشان اداره می شود و یا یک ادمین مدیریت آنرا برعهده دارد.

ماجرا خیلی ساده است و راحت هم برگزار می شود. شما در پرایوت سلبریتی مدنظر پیغام می گذارید، در صورت تمایل طرف مقابل- که اغلب هم پاسخ مثبت است!- هزینه واریز می شود و بازرگانی شما یا کالایتان همین طور لایک می خورد. لایک هایی که اغلب هم واقعی و قابل استناد هستند. در این شرایط خانم یا آقای بازیگر حتی اگر پیشنهادی هم برای بازی نداشته باشد و یا اصلاً حوصله اش هم به فیلمنامه خوانی و فیلمبرداری نکشد، می تواند روزها و ماهها بیکار باشد! هر چند او ناگزیر است تا هر از گاهی- اگر با چوب ممنوع التصویری رانده نشده باشد-، به برنامه های گفت و گو محور آبکی در تلویزیون یا فضای مجازی سر بزند و خودنمایی کند. در غیر این صورت کاسبی اش در نتیجه ریزش فالوورها به کسادی می گراید.

روی دیگری از کاسبی با اینستاگرام هم وجود دارد که هر چند مدتی پیش با افشاگری رسانه ها حجم آن کمتر شد، اما همچنان در میان برخی سلبریتی ها کاربرد می یابد. اینکه برای فضای آرامش بخش فلان کافه یا رستوران عکس و کپشن می سازند و در صفحات شخصی شان آپلود می کنند. ترفندی که در واقع چهره تاریک یک زد و بند مالی در پشت پرده برای دریافت پول توسط سلبریتی مورد اشاره است. گرچه هجمه ای که مدتی پیش بر سر افشای این دست تبلیغات زیرپوستی (!) شکل گرفت، از حجم آن به میزان زیادی کاست.

نه می خواهیم بازار سلبریتی های سلفی بگیری که پولهای هنگفت، اما آسان را در مقاطع کوتاه به جیب می زنند خراب کنیم و نه می شود به عابران مشتاق فضای مجازی بابت زمینه چینی شاید ناخودآگاه در جهت سودجویی این دست سلبریتی ها خرده گرفت. در واقع این معادله تا وقتی دو طرف وجود دارند برقرار است و به نظر می رسد حرجی بر هیچ یک وارد نباشد.

با این وجود، گزارش حاضر صرفاً تلاشی بود برای باز تاباندن نوری بر ابعاد پنهان کاسبی های اینستاگرامی که برخی سلبریتی ها غالباً در خلأ هنری خود مدام به آن رجوع می کنند. البته این نباید با اقدامات انساندوستانه برخی دیگر از سلبریتی ها اشتباه گرفته شود که به لطف جایگاه و هنرشان، برای کمک به مردم در فضای مجازی گام های اساسی و مفید برمی دارند.